تبلیغات در امام حسین

حجت الاسلام والمسلمین حسینی مزاری در گفتمان این هفته مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در کابل، با بیان این که تبلیغ در فرهنگ اسلامی، با وجود امکانات اندک و ضعیفی که دارد، نسبت به تبلیغ در فرهنگ غربی اثرگزارتر است، به بیان اهمیت تبلیغ در حرکت امام حسین(ع) و قیام عاشورا پرداخت و تأکید کرد: تبلیغ در نهضت عاشورا، قبل از عاشورا و بعد از نیز آن مطرح است و امام حسین(ع) از تاکتیک های تبلیغی، حسن استفاده و بهره برداری را نمودند.

به گفته وی، از لحظه حرکت امام حسین(ع) از مدینه تا شهادت ایشان و بعد از آن تا حالا، این تبلیغ است که نهضت امام حسین را نه تنها زنده نگه داشته، بلکه روز به روز بر شعاع وجودی و اثرگزاری آن افزوده است.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، در آستانه فرا رسیدن اربعین حسینی(ع)، گفتمان علمی پژوهشی این هفته مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در کابل با موضوع "جایگاه تبلیغ در نهضت عاشورا" برگزار شد.

مفهوم تبلیغ/ تبلیغ در فرهنگ اسلامی با فرهنگ غربی متفاوت استحجت الاسلام والمسلمین سید عیسی حسینی مزاری، دبیرکل حزب اسلامی تبیان و کارشناس این گفتمان، با بیان این که تبلیغ یک موضوع حساس و مهمی است که هرچه پیرامون آن صحبت شود، کم است، ابتدا به بیان مفهوم تبلیغ و عناصر وابسته به آن پرداخت.

به گفته ایشان "تبلیغ یک واژه عربی است، در برابر واژه انگلیسی که پروپاگندا یاد می شود، اما تبلیغ در فرهنگ اسلامی با تبلیغ در فرهنگ غرب متفاوت است.

در فرهنگ اسلامی تبلیغ به معنی ابلاغ یک پیام مقدس به مردم است، اما در فرهنگ غرب تبلیغات به معنی دروغ گفتن، تزویر و جعل و به انحراف کشاندن افکار عمومی است".

حسینی مزاری افزود: متأسفانه در شرایط امروزی، تبلیغ در مجموع به عنوان یک کلمه منحوس و مطرود جا افتاده است، چنانچه شما وقتی می خواهید با کسی صحبت کرده و موضوعی را اطلاع رسانی کنید، مخاطب شما برای این که بی اساس بودن صحبت شما را ثابت کند، می گوید همه اش تبلیغات است، یعنی این که همه اش دروغ، فریب و نیرنگ است، این در حالی است که در فرهنگ اسلامی، موضوع تبلیغ ابلاغ یک پیام مقدس برای مخاطب است".

وی خاطرنشان کرد که تبلیغ در حقیقت به معنی ابلاغ و رساندن پیام است، البته در فرهنگ عربی هم "تبلیغ" به معنی ابلاغ و رساندن داریم و هم کلمه "ایصال" که آن هم معنایش رساندن است.

اما تبلیغ رساندن پیام است، ولی هر رساندن پیامی، تبلیغ نیست، چون موضوع تبلیغ "اوج ابلاغ" است؛ بنابر این بحث تبلیغ در فرهنگ اسلامی، "ابلاغ یک پیام مقدس به مخاطب" است.

سطوح تبلیغ در حادثه عاشورا؛ حرکت امام حسین از مدینه، روز عاشورا و تحولات پس از عاشورارییس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان بحث را در رابطه با جایگاه تبلیغ در نهضت عاشورا عنوان کرد و گفت که بحث تبلیغ و عاشورا به سه مقطعِ قبل از عاشورا و از لحظه حرکت امام حسین(ع) تا روز عاشورا، روز عاشورا و بعد از ظهر عاشورا تا کنون قابل تقسیم است.

ایشان ادامه داد: "اگر ما هر سه مقطع را مورد توجه قرار دهیم، متوجه می شویم که تبلیغ در نهضت عاشورا، قبل و بعد از آن نیز مطرح است و امام حسین(ع) از تاکتیک های تبلیغی حسن استفاده و بهره برداری را نمودند".

حرکت تبلیغی امام حسین از مدینه تا روز عاشوراحجت الاسلام و المسلمین حسینی مزاری اولین حرکت امام حسین در راستای استفاده از تاکتیک های تبلیغی را نفس مهاجرت امام دانست و گفت: "امام حسین(ع) توسط فرماندار یزید زیر فشار قرار می گیرد تا بیعت کند، اما امام بیعت نمی کند و بعد از سه روز مدینه را ترک می نماید، زیرا می داند اگر مدینه را ترک نگوید، قطعا توسط عوامل یزید به شهادت می رسد.

اگر امام حسین در مدینه شهید می شد، به هدفی که داشت نمی رسید، اما به خاطر این که فریاد و حرکت امام حسین در مدینه محصور نماند و بازتاب پیدا کند و از سوی دیگر، مردم آن زمان در جریان قرار بگیرد و همه، تا تاریخ، تاریخ است، در جریان قرار بگیرند، باید امام از مدینه مهاجرت کند".

دبیر کل حزب اسلامی در ادامه با اشاره به اینکه حرکت امام حسین(ع) از مدینه، زمینه را برای تبلیغ فراهم می کرد گفت: "حداقل این سوال ایجاد می شد که امام حسین(ع) چرا و برای چه مهاجرت کرد؟ این حرکت به عنوان یک اثر تبلیغی برای جستجوی مردم و آگاه شدن آن ها اثرگذار است".

وی در تکمیل مطلب فوق اظهار داشت: نکته دوم و یا تاکتیک دوم تبلیغی امام حسین(ع) قبل از عاشورا، بی خبر حرکت کردن از مدینه است.

ایشان گفت: "امام حسین(ع) نمی آید تا با بزرگان طایفه و قوم و مردمش مشورت کند، بلکه بی اطلاع و دفعتا حرکت می کند.

این حرکت امام حسین(ع) با آن شخصیت و منصب امامت و پیروانی که دارد، ایجاد سوال می کند و زمینه را برای تبلیغات غیرمستقیم فراهم می کند".

رییس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان ادامه داد: "سومین تاکتیک تبلیغاتی امام حسین(ع)، حضور در مکه، درست در زمانی است که حجاج از اطراف بلاد اسلامی تجمع کرده اند، طی مدتی که امام در مکه است، همواره صحبت و سخنرانی می کند، در اجتماعات حضور پیدا می کند و هدف خود را برای مردم بیان می کند و تکلیف مردم را نیز روشن می نماید.

بر این اساس، طبعا ‌وقتی حجاج از مکه برمی گردند، پیام امام را به سرزمین های شان می برند".

به باور ایشان، تاکتیک چهارم تبلیغی امام حسین(ع)، این بود که حج را ناتمام گذاشت و به سوی کوفه حرکت کرد.

در این مرحله، بازهم در ذهن مردم سوال ایجاد می شود؛ چرا کسی که آمده در مکه و می خواهد یک عمل واجب را انجام دهد، این منطقه را در هشتم ذیحجه ترک کند و به جای دیگری برود؟.

دبیر کل حزب اسلامی تبیان گفت: تاکتیک پنجم تبلیغات امام حسین(ع) قبل از واقعه عاشورا این است که ایشان به صورت مخفیانه از مکه خارج نمی شوند، حج را علنا نیمه تمام می گذارند، تمام جوانان و اصحاب خود را دعوت می کنند، همه بر اسب ها سوار می شوند و از بین مردم حرکت می کنند تا همه متوجه شوند.

اگر امام حسین مخفی حرکت می کرد، شاید یک عده محدود باخبر می شدند، اما اکثریت مسلمین خبر نمی شدند و این پیام باز به درستی منعکس نمی شد".

حجت الاسلام و المسلمین حسینی مزاری ادامه داد: "تاکتیک دیگر تبلیغی امام حسین(ع)، این است که در مسیر راه و در هر منزلی که می رسد، مجلس وعظ و سخنرانی برگزار می کند و با مردم صحبت می نمایند.

ایشان افزود: تاکتیک دیگر تبلیغی امام حسین(ع) نامه نگاری های آن حضرت بود که مرتب به قبائل و بلاد مختلف نامه نوشته و هدف از حرکت خود و برنامه های شان را بیان می کند.

ایشان با این نامه ها اتمام حجت کرده و از آنان دعوت به همکاری می کند.

به گفته آقای مزاری، این ها شگردها و تاکتیک های امام حسین(ع) برای تبلیغ است که این روند حتی تا شب عاشورا ادامه دارد.

تاکتیک های تبلیغی امام حسین(ع) در روز عاشورادبیرکل حزب اسلامی تبیان در مورد حرکت های تبلیغی امام حسین(ع) در روز عاشورا گفت: "در روز عاشورا نه تنها هر یک از اصحاب امام حسین(ع) وقتی وارد میدان می شود، رجز می خواند، خود را معرفی می کند، از قوم و تبارش نام می برد، اهداف و برنامه های خود را معرفی می کند و همچنین دشمن را دعوت به اصلاح می کند، بلکه تا لحظه ای که امام حسین شهید می شوند، ابلاغ پیام دست نمی کشد.

این نشان گر این است که اصولا حرکت امام مبتنی بر یک حرکت تبلیغی است".

تاکتیک های تبلیغی بعد از شهادت امام حسین(ع)حجت الاسلام والمسلمین حسینی مزاری در ادامه به تاکتیک های تبلیغی بعد از شهادت امام حسین(ع) اشاره کرد و گفت: "بعد از شهادت امام حسین وظیفه تبلیغ به عهده اهل بیت(ع) است، چون به همراه آوردن اهل بیت، یکی از تاکتیک های دیگر تبلیغی امام حسین است، زیرا امام نیاز به خبرنگار، مبلغ، ضبط صوت و نیاز به کسانی دارد که عملیات های روانی تبلیغی را روی دست بگیرد، لذا وقتی امام حسین(ع) شهید می شوند، وظیفه تبلیغی به دوش اهل بیت عصمت و طهارت(ع) می افتد، در رأس این کاروان تبلیغی، حضرت زینب(س) است.

اگر بعد از عاشورا تبلیغ اهل بیت(ع) نمی بود، نهضت عاشورا در کربلا دفن می شد".

ایشان با بیان این که نقش تبلیغ در نهضت امام حسین(ع) خیلی بارز و برجسته است، تصریح کرد: "از لحظه حرکت تا شهادت و بعد از آن و تا حالا، این تبلیغ است که نهضت امام حسین را نه تنها زنده نگه داشته، بلکه روز به روز بر شعاع وجودی و اثرگذاری این نهضت می افزاید؛ هر روز که می گذرد، متوجه می شویم که این نهضت در دنیا چقدر از جایگاه وسیعی برخوردار است".

عناصر و شروط موفقیت تبلیغ/ ویژگی های پیامرییس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان پیام، پیام رسان، ابزار پیام رسانی و شیوه پیام رسانی به مردم را چهار عنصر تبلیغ عنوان کرد و گفت تبلیغ با این چهار عنصر اثرگذار است و بر این اساس، مبلغ بایستی از یک سری شرایط و خصوصیاتی برخوردار باشد".

ایشان افزود: "اولین شرط موفقیت یک پیام بحث حق بودن آن است، زیرا اگر پیام، حق بود، تأثیرگذار است، در غیر آن اثر و ثمری نخواهد داشت؛ چنان که تبلیغ در سطح کشورهای اسلامی اثر گذار تر است نسبت به تبلیغات غیراسلامی امروز کل غرب با تمام امکاناتی که در اختیار دارد.

ممکن است تبلیغاتی که امروز از رسانه های غربی صورت می گیرد، در یک مقطع خاص تأثیرگذار باشد و مردم را از نگاه ذهنی مشغول بسازد، اما آن اثرگذاری ی که مطلوب دل استکبار است، نخواهد داشت.

در برابر آن، اسلام و مسلمین با آن که از نگاه تبلیغ خیلی ضعیف اند و ابزار تبلیغی کمی در اختیار دارند، بازهم تأثیرگذاری تبلیغات اسلامی خیلی بالا است.

اگر از خود نهضت کربلا شروع کنیم، می بینید که این نهضت تا حالا چه تحولات تبلیغی را از سوی دشمن به تجربه نشسته، از تبلغیات دستگاه یزید گرفته تا حالا، اما این بحث حق بودن پیام نهضت کربلا است که آن را تأثیرگذار است".

شرط دوم موفقیت یک پیام را آقای مزاری منطقی بودن عنوان داشت و گفت اگر پیام منطقی و گویا نباشد، بر اساس اصول و قواعد نبوده و جهت دهنده نباشد، قطعاَ ‌این پیام و حرکت تبلیغی، به ثمر نخواهد نشست.

وی ادامه داد: "شرط سوم موفقیت یک پیام، برانگیزانندگی پیام است، اگر پیام در جامعه انگیزش ایجاد نکند، این پیام به موفقیت نخواهد رسید".

این فعال فرهنگی اجتماعی افزود: "شرط بعدی موفقیت پیام، هماهنگی پیام با نیازهای جامعه است.

در شرایط موجود، یک نفر پیامی را می خواهد در سطح جامعه القا کند که اصلا با نیازهای جامعه مطابقت ندارد.

این پیام به توفیقی نخواهد رسید".

وی در یک جمع بندی در این بخش گفت: "بنابر این، پیامی که مثلا اسلام و حرکت های اسلامی دارد، همه این شرایط را داراست.

پیامی که امام حسین(ع) با نهضت خودش منعکس کرد؛ هم حق بود و هم منطقی، هم برانگیزاننده و هم مطابق نیازهای جامعه و زمان! این زمان چه در زمان خود امام حسین(ع) و چه حالا، و چه تا قیامت، این پیام با نیازهای جامعه و بشر هماهنگی دارد و اینجاست که پیام به تاثیر گذاری عمیقی می رسد".

ویژگی های پیام رسان و مبلغ/ مبلغ باید اعتقاد و آگاهی نسبت به پیام، اخلاص، صبر، صفای باطن، دلسوز، شجاع و دارای الگو باشدعنصر بعدی یک حرکت تبلیغی را دبیر کل حزب اسلامی تبیان ویژگی های پیام رسان عنوان داشت.

ایشان گفت: "ویژگی کلیه حقوق این سایت متعلق به پایگاه خبری-تحلیلی خبرگزاری صدای افغان(آوا) می باشد