طراحی سایت ارس خزنده

نامهای متداول: جونی پروس، اُرس یا ورس یا سرو کوهی که به نام های هورس، اورس، اُرسا، اریس، ارچا و اردوج نیز خوانده می‌شود.

این درخت در ترکی آردئچ، آتوش و آردئش و در کردی کرمانجی مرخ خوانده می‌شود و اعراب میوه آنرا ابهل نامند.

نام انگلیسی:Juniper ، Juniperus نام علمی: Juniperus خانواده: Cupressaceae سرویان رنگ گل: معمولا دو پایه ، به ندرت تک پایه ، گلهای نر شاتونی ، به شکل تخم مرغی یا واژ تخم مرغی و قهوه ای رنگ،  بر روی شاخه‌ها ی کوتاه انتهایی و یا محوری هستند.

شکل گل: گل آذین یا مخروط ماده به شکل کروی و از ۳ تا ۶ فلس تشکیل شده ‌است در زیر بعضی و یا همه انها ۱ یا ۲ تخمک وجود دارد.

میوه: مخروط کروی شکل ، شفت مانند ، غیر شکوفا و در سال اول و یا دوم از رشد خود می رسند و بالغ می شوند، فلسها ۳ تا ۶ عدد ، کم و بیش گوشتی به صورت بسته و چسبیده به هم ، معمولا موقع رسیدن به رنگ آبی تیره و یا از سایه سفید رنگی پوشیده شده و خیلی صمغ دار هستند.

در داخل هر مخروط ۱ تا ۱۰ دانه گرد ، تخم مرغی و یا گوشه دار با پوشش سخت و بدون بال قرار دارد.

تعداد لپه ۲ یا ۴ تا ۶ عدد می‌باشد.

اندازه حداکثر: اُرس در سه گونه درختی، درختچه ای، و خزنده یافت می‌شود که گونه اخیر آن را می‌توان در دامنه های شمالی البرز که میزان بارندگی بیشتری دارد همچون ارتفاعات سماموس و ارفه کوه یافت.

و بسته به فرم درخت از حالت رونده تا درختان راست قامت بلند متفاوتند.

فصل گلدهی: برگ: برگها فلسی و آرایش انها متقابل متلاقی و یا در چرخه‌های ۳ تایی ، در درختان جوان همیشه سوزنی یا نیشتری شکل ، ولی در درختان مسن به صورت یکی از دو نوع نامبرده و یا هر دو با هم دیده می‌شوند.

خاستگاه و موطن گیاه: انواع گونه ای آن در مناطق مختلف جهان وجود دارد که با آن آب و هوا سازگارشده و خواص و ویژگی ها و ظاهر بخصوص خود را دارند.

توضیحات در مورد گیاه و شرایط نگهداری آن: در جنس ارس همیشه سبز، درختچه مخروطیان و درختان در حدود 50 یا 60 گونه که در جنگل خشک و دامنه از نیمکره شمالی سرچشمه می باشد.

گونه‌ای سرو بسیار با ارزش و دیرزیست که در مناطق کوهستانی و بیشتر در ارتفاعات بیش از 2500 متر می‌روید.

این گونه که بومی ایران نیز هست در دامنه جنوبی رشته کوههای البرز، از آذربایجان تا خراسان و به ویژه در شرق کشور و در ارتفاعات به صورت گسترده یافت می‌شود.

اُرس بسيار پایدار و سازگار با هر نوع آب و هوا است و برگ هايش مانند دیگر گونه های سرو به شکل سوزنی می باشد.

ارس خزنده  Juniperus horizontalisگونه متداول و پر کاربرد در ایران برای پرورش و کاشت در فضای سبز و محوطه ها است.

خاک مناسب: خاک خوب زهکشی از هر نوع را به خوبی می پذیرد.

روشهای ازدیاد و تکثیر: تکثیر با بذر: به علت کند بودن رشد و سخت بودن رویاندن از بذر متداول نیست.

تکثیر با قلمه: به طوری که قلمه زدن در اواخر پاییز تا زمستان و ریشه دار کردن در یک گلخانه سرد و مرطوب انجام می شود.

همچنین تکثیر با گرفتن قلمه چوب نرم در تابستان و تحت شرایط مه پاشی با حرارت پایین امکانپذیر است.

خوابانیدن شاخه: در گونه های رونده امکانپذیر است.

 پیوند زدن: متداول است و برای تولید گونه های پیوندی زینتی پیوندی ارس مورد استفاده فراوان دارد.

نیاز های نوری: آفتاب کامل یا سایه بسیار سبک را می پسندد.

دما و آب و هوای ایده آل: گونه‌های این جنس قادرند سرمای شدید و خشکی هوا را به خوبی تحمل نمایند و گیاه بسیار مقاومی محسوب می شود.

کاربردها: ویژگی های قابل توجه: شاخ و برگ جذاب و گاهی اوقات، مخروط.

درختان جونیپر تحمل طیف گسترده ای از سایت ها را دارا هستند و استفاده های فراوانی، از جمله در باغ صخره ای و به عنوان پوشش زمین یا گیاه رونده یا تک کاشت در گونه های ایستاده مخروطی و همچنین کاشت در باغ مینیاتوری از آن می شود.

بهره برداری از این گیاه در گذشته و اکنون رواج داشته و دارد.

موارد بهره برداری شامل: به کار بردن چوب بسیار سخت و استوار و مقاوم در برابر موریانه در خانه سازی؛ بهره بردن در مصارف عطرسازی و همچنین عطاری است.

گفتنی ست در گذشته از شاخه اُرس در لابلای پارچه های پشمی برای گریزاندن حشرات موذی چون بید استفاده می‌شده است.

خواص دارویی و درمانی: در مناطق خشک ، گرده سرو کوهی به راحتی در هوا منتشر می شود و می تواند به ریه استنشاق شود.

این گرده همچنین می تواند پوست و درماتیت تماسی را تحریک کند.

برخی مردمان بومی به طور سنتی برای درمان دیابت از آن استفاده میکرده اند.

مطالعات حیوانی نشان داده اند که درمان با درخت ارس ممکن است رشد دیابت توسط استرپتوزوتوسین در موش را به تاخیر بیندازد.

بومیان آمریکا همچنین انواع از میوه جونی پروس به عنوان یک عامل پیشگیری از بارداری زنان استفاده کرده اند.

در قرن 17 میلادی، گیاه شناس- پزشک (نیکلاس کالپپر) مطالعات و تحقیقاتی بر روی انواع میوه های رسیده جونی پروس برای درمان بیماری هایی مانند آسم و سیاتیک و همچنین زایمان زودرس انجام داده است.

طریقه مصرف: انواع میوه ارس برای تولید یک اسانس که بی رنگ تا سبز زرد و یا رنگ پریده است تقطیر میشود.

برخی از اجزای شیمیایی آن آلفا-پینن، cadinene، کامفن است.

عصاره برگ و شاخه جونیپروس ویرجینیانا برای تولید روغن استفده میشود.

ایالات تنسی و آلاباما و جنوب کنتاکی مراکز برای این فعالیت هستند .

این کار معمولا در طول دوره سرد کاهش می یابد چون در دوره گرم میزان اسانس بیشتر است.

هرس: با توجه به رشد کم در اکثر گونه ها نیاز به هرس چندانی ندارد با این وجود جونی پروس با توجه به کند رشد بودن بسیار آرایش پذیر بوده و انعطاف بسیاری در برابر هرس کردن و فرم دهی دارد.

آفات و بیماریها و عوارض: سوسک برگخوار، سوسک پوستخوار، حشرات در مقیاس کم، شته ها، کنه و کرمها به خصوص   bagworm شایع است، در حالی که Phomopsis سوختگی شاخه کوچک، سرخشکیدگی و شانکر، نماتد و چوب پوسیدگی از عواض بسیار رایج آن است.

برخی گونه های ارس مستعد ابتلا به بیماری زنگ Gymnosporangium هستند.

انواع  گونه های جونی پروس: ارس افریقایی Juniperus procera ارس ویرجینایی، ارس امریکایی Juniperus virginiana ارس خزنده  Juniperus horizontalis( گونه متداول و پر کاربرد در ایران) ارس ژاپنی Juniperus procumbens پیرو یا اَربَس Juniperus communis، به انگلیسی common juniper جونیپروس ریجیدا  Juniperus rigida چاتانا، ارس معطر، چتنه  Juniperus foetidissima به انگلیسی Foetid Juniper یا Stinking Juniper مای‌مرز یا ریس یا ابهل   Juniperus sabina (savin juniper or savin) اردوج foetidissima Juniperus ارس Juniperus polycarpos = Juniperus excels ارس چینی  Juniperus chinensis ارس چینی هرمی Juniperus chinensis L.

Pyramidalis(Male) پیرو خزنده commmunis L.

ssp hemisphaerica Juniperus هیبرید ارس ژاپنی چمنی یا ساحلی  conferata Juniperus ارس خزنده مینچ  horizontalis Moench Juniperus ارس هیبریدی Xmedia Van Melle Juniperus چتنه  oblonga Bieb Juniperus ریسoxycedrus L.

ssp oxycedrus Juniperus ارس نپال squamata D.

DON ‘Meyeri‘ Juniperus         عکس هایی دیگر از کاج  جونی پروس خزنده ( افقی ) :