برندینگ در کیونگی-دو کره جنوبی

کار ما در وزارت خارجه این نیست که درباره جزئیات تخصصی کار سازمان های دیگر نظر دهیم؛ بنابراین درباره این ارقام نظری ندارم.

بانک مرکزی باید عدد و رقم بدهد؛ اما این اعداد را در رسانه ها و از زبان برخی چهره های باسابقه در روابط خوانده ام؛ پس احتمالا بیراه نباشد.

البته اگر بخواهیم دقیق تر گفته باشیم، این ارقام مربوط به منابع ما در بانک های کره ای است؛ بنابراین از نظر فنی، بدهی تلقی نمی شود تا مثلا اصل آن محل اختلاف باشد.

بله، همین طور است.

وقتی موضوع مربوط به ارز می شود، وزارت خارجه متولی مستقیم مسئله نیست؛ بلکه این م سئو لیت بانک مرکزی است؛ پس من مرجع صلاحیت داری برای ورود به جزئیات این مسائل نیستم؛ اما اگر بگویید تلاش شده است یا نه، عرض می کنم روابط خارجی به عنوان حوزه مسئولیت وزارت خارجه، عمدتا یک امر بین سازمانی است و وزارت خارجه به همه سازمان ها مشورت می دهد و کمک می کند.

درباره این موضوع هم ما در کنار بانک مرکزی تلاش کردیم و پیگیری شد و هیئت هایی از وزارت خارجه و بانک مرکزی برای حل این مشکل به سئول سفر کردند یا از کره به ایران آمدند.

وزارت خارجه و بانک مرکزی تلاش زیادی کردند؛ اما متاسفانه نتیجه مطلوب به دست نیامد.

اگر بخواهیم وارد جزئیات شویم، باید بگویم که وقتی با مسئله ای مواجه هستید که طرف دوم آن خارجی است، بخشی از هر تحول و راه حل، به طرف مقابل بستگی دارد؛ پس نمی توان گفت که آیا وزارت خارجه یا بانک مرکزی تلاش کردند یا نکردند و اینکه چرا نتیجه مطلوب حاصل نشد؟ بله، حتما هر دو سازمان تلاش کردند؛ اما چرا حل نشد؟ چون یک طرف خارجی هم داریم که حل مشکل موکول به همکاری او هم هست.

چند مسئله مطرح بود؛ اول اینکه پولی که آنجا داریم، مربوط به دوره ای است که حتی در چارچوب تحریم های غیرقانونی آمریکا هم این تجارت مجاز بوده است.

دقیقا؛ بنابراین دو طرف می گویند پولی که در دوره معافیت ها ذخیره شده، پول مجازی است و اصل بر این است که قانون عطف به ماسبق نمی شود.

البته ما معتقدیم اصولا تحریم آمریکایی غیرقانونی است؛ پس اینجا به طور طبیعی ما فکر می کنیم که بعد از لغو معافیت ها، نفت بیشتری به کره نفروشیم تا پولمان گیر نکند؛ اما تا قبل از آن مشکلی نباید باشد.

دوم اینکه روابط بین دو کشور متوقف نبود و تجارت خیلی خوبی بین دو کشور وجود داشت.

در دوره اخیر، حتی یک سال حجم روابط تجاری با کره به 18 میلیارد دلار هم رسید؛ بنابراین گزینه فکری دیگر این بود که پول و تجارت وجود دارد و نیازی نیست پول را خارج کنیم؛ چون برای تجارت لازم بود.

سوم اینکه کسی نمی توانست با قاطعیت بگوید از فلان روز آمریکا از برجام خارج می شود یا معافیت ها را برمی دارد؛ چون قبل از آن هم ادعاهایی مطرح می شد؛ اما عملیاتی نمی شد.

در عین حال کره ای ها همواره می گفتند موضوع را با آمریکا مطرح کرده اند و اطمینان گرفته اند که تمدید معافیت را از آمریکایی ها گرفته اند؛ اما در نهایت با وجود همه داده های منطقی، همه شرایط از تحریم غیرقانونی رژیم آمریکا تا همکاری نکردن نظام بانکی و سازمان های کره ای دست به دست هم دادند تا متاسفانه این مشکل ایجاد شد.

استدلال ما این است که اصولا هیچ تحریم مشروعی علیه ایران وجود ندارد؛ بنابراین کلا منطق تحریم آمریکایی را نمی پذیریم.

اگر کره جنوبی یا کشور دیگری می خواهد مقررات آمریکا را رعایت کند، به ما ربطی ندارد؛ بنابراین نباید بر منافع ما تاثیر داشته باشد.

ما آمادگی تجارت با کره را داریم.

بنابراین به کره ای ها گفتیم از هر راه حلی استقبال می کنیم.

دوم اینکه کره ای ها آذر ماه سال قبل فرستاده ویژه ای به ایران فرستادند که با من مذاکره کرد، سازمان های دیگر از جمله بانک مرکزی هم در مذاکرات مشارکت داشتند.

چهار راه حل پیشنهاد دادند که ما گفتیم با همه موارد موافقیم.

یکی این بود که از همین پول برای چیزی که آنها نامش را تجارت بشردوستانه می گذارند، برداشت کنیم.

دوم اینکه بخشی از پول را به مکانیسم تجارت بشردوستانه سوئیس با ایران بفرستند.

سوم اینکه بخشی از این پول جابه جا شود و بعد برای تجارت بشردوستانه استفاده شود و چهارم اینکه مکانیسمی مشابه مکانیسم تجارت بشردوستانه سوئیس در کره ایجاد کنند تا از طریق آن بتوانیم از این منابع مالی استفاده کنیم.

ما گفتیم با همه راه حل ها موافقیم اما آنها را جایگزین هم نمی دانیم بلکه باید به صورت موازی جلو بروند.

خودمان هم راه حل هایی به کره پیشنهاد کردیم.

کر ه به ما می گوید برای دریافت مجوز این راه حل ها مکرر به آمریکایی ها مراجعه کرده اند اما پاسخی دریافت نکرده اند؛ بنابراین مشاهده می شود برخلاف اینکه آمریکا به دروغ می گوید دارو یا تجارت بشردوستانه با ایران تحریم نیست اما چنین اجازه ای را نمی دهند؛ کمااینکه کره می گوید آمریکا به ما اجازه نداده است.

راه حلی که فعلا کره تلاش می کند از طریق آن با ایران تجارت بشردوستانه انجام دهد، مجوز عمومی خزانه داری آمریکا موسوم به مجوز شماره هشت یا به اصطلاح GL#8 است که انواع قیدوبندها را دارد.

در این چارچوب یک محموله کم ارزش هم در حد نمایش حسن نیت فرستادند اما ما معتقدیم با توجه به روابط دوستی دیرینه دو کشور و حجم پولی که در کره داریم، این راه حل و کاری که شده به هیچ وجه کفایت نمی کند و عملا اتفاق ملموس و برجسته ای در جهت حل مشکل نیفتاده است.

معتقدیم حتی در شرایط تحریم های غیرقانونی آمریکا هم کره می تواند خیلی بهتر عمل کند تا تجارت بیشتری بین دو کشور انجام شود.

راه حل های مشخصی هم به صورت مستقیم و غیرمستقیم به آنها داده ایم و انتظار داریم کره ای ها واکنش موثری نشان دهند.

این یکی از دستور کارهای اصلی وزارت امور خارجه در حوزه شرق آسیاست که به صورت مستمر و حتی روزانه با کره ای ها و کشورهایی مثل سوئیس که علاقه مند به همکاری برای حل مشکل شده اند، پیگیری و تلاش می کنیم هر چه زودتر پول را آزاد کنیم، چون این پول متعلق به ملت ایران است و در این شرایط سخت اقتصادی ناشی از کرونا، مردم ما به آن نیاز دارند.

امیدواریم مقامات کره ای این نکته را درک کنند؛ چون صرف نظر از ابعاد مالی و تجاری موضوع، از نظر سیاسی و اخلاقی موارد خاصی در روابط کشورها وجود دارد که هرگز فراموش نمی شود.

چگونگی برخورد کره با این مشکل هم به دلیل شرایط خاص انسانی و اقتصادی که مردم ما در پی کرونا با آن روبه رو هستند، از جمله مواردی است که فراموش نخواهد شد.

کره ای ها می گویند آمریکا مجوز نداده است.

این هم یکی دیگر از دروغ های بزرگ آمریکاست که ادعا می کند تجارت بشردوستانه مشکلی ندارد اما مجوز انتقال پول برای تجارت بشردوستانه به مکانیسم سوئیس را نمی دهند.

درباره فاصله بین دو محموله باید بگویم که کره ای ها برای اینکه ریسکی متوجهشان نشود، فرایند بسیار سخت و پیچیده ای را برای تجارت تعریف کرده اند.

همه چیز را با وسواس خسته کننده ای چک می کنند تا هیچ ریسکی از ناحیه تحریم های غیرقانونی آمریکا متوجه آنها نشود و طبعا این فرایند، دستیابی به نتیجه را طولانی می کند.

کارشناسان بانکی ما معتقدند کره ای ها حتی فراتر از مقررات تحریمی اوفک برخورد می کنند که از این بابت بسیار ناخرسند و گلایه مند هستیم.

به ما قول داده اند که می کوشند این پروسه را تسهیل کنند، ولی همچنان منتظر نتیجه عملی هستیم.

پرداخت بدهی کره به ایران به قرار نیاز ندارد! یک امر طبیعی است که هر چه زودتر باید انجام شود؛ اما موضوع انتقال بخشی از این منابع به کانال سوئیس هم مطرح است.

تاکید ما این است که بخشی از این منابع در کره می تواند به اینستکس هم ارسال شود.

این رفتار، عملا ضد تجارت است؛ بنابراین غیر متداول است.

می گویند شرکت ها و بانک هایمان از تحریم می ترسند.

ما می گوییم اولا تحریم ها غیرقانونی است، دوم اینکه سختگیری کره حتی فراتر از تحریم غیر قانونی آمریکاست و ما این رفتار را از کره ای ها قبول نمی کنیم.

مردم ایران دنبال روابط دوستانه با همه کشورها ازجمله کره جنوبی هستند.

روابط خارجی و برخورداری از خوش نامی، مانند آنچه کره ای ها در شش دهه گذشته در ایران به دست آورده اند نیز به نوبه خودش یک سرمایه است که ارزان به دست نمی آید؛ اما حفظ این سرمایه مستلزم اهتمام طرفین است.

توضیح دادم که هیچ ملتی، شرایط خاص خودش و برخورد دیگران با این شرایط را فراموش نمی کند؛ اما اجازه بدهید پاسخ کامل این سوال را در شرایط دیگری بدهم.

اصولا کار دستگاه دیپلماسی این است که روابط با سایر کشورها را برقرار، تسهیل و تقویت کند؛ اما اگر طرف مقابل شرایط خاصی را بر روابط تحمیل کند، طبعا نمی توانیم و اجازه نداریم آن را نادیده بگیریم یا فراموش کنیم.

این درباره رابطه ما با کره جنوبی نیز مصداق دارد.

درعین حال باید توجه داشته باشید که سایر نهادهای حاکمیتی نظام نیز در روابط خارجی تاثیرگذارند؛ بنابراین باید ببینیم انتهای این فرایند چگونه شکل خواهد گرفت.

بااین حال بدون تردید، سوابق موضوع در نتیجه نهایی تاثیری تعیین کننده دارد.

همین الان هم ما از ناحیه مراجعی مانند مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت روابط با کره جنوبی تحت فشار شدید هستیم.

اجازه بدهید وارد جزئیات نشویم؛ اما وقتی شرایط سخت می شود، دستگاه دیپلماسی ناچار است از همه ظرفیت ها برای حل مشکل استفاده کند.

اصولا جنس کار سیاست خارجی و روابط خارجی اقتضا می کند ترجیحا ابعاد منفی و ناخوشایند کار به صورت غیرعلنی دنبال شود.

البته در مواردی، فشار افکار عمومی موجب می شود خواسته یا ناخواسته، این گونه مسائل هم رسانه ای شود.

مکاتبات و ملاقات پرشماری با مقامات کره در سئول و با سفارت این کشور در تهران داشتیم؛ حتی بین روسای جمهور دو کشور نامه مبادله شده است.

مسائل مربوط به پیامدهای اقتصادی کرونا و تاثیر تحریم های غیرقانونی بر مهار کرونا در این نامه مطرح شد؛ اما نکته اصلی، مشکل پول طرف ایرانی در کره بود که مطرح شد و طرف کره ای وعده داد از تاریخ مشخصی این مشکل برطرف شود.

همان گونه که اشاره کردم، یک محموله کوچک دارو هم به ایران صادر کردند و برخی اقدامات بوروکراتیک هم در سئول انجام شده که معتقدند شرایط را بهتر می کند؛ اما همچنان منتظر نتیجه عملی و تحقق وعده ها هستیم.

طبعا انتظارات پس از این نامه نگاری در سطح سران به شدت بالا رفته است، بنابراین امیدواریم دوستان کره ای توجه لازم را به این شرایط داشته باشند.

بدون تردید ما دنبال حل مسئله هستیم، بنابراین در هر مرحله ای، متناسب با شرایط آن اقدام می کنیم.

همه سناریوها را مدنظر داریم.

ملاحظه کردید که رئیس محترم بانک مرکزی اخیرا اظهار کرد اگر ناچار بشویم، از ابزارهای حقوقی هم برای حل مشکل استفاده می کنیم؛ چون معتقدیم هیچ دلیل قانونی ای برای منع دسترسی به منابع مشروع مردم ایران در سئول وجود ندارد و هر محکمه ای به سود ما رای خواهد داد.

سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران این است که حضور نیروی بیگانه در منطقه کمکی به امنیت منطقه نمی کند، بلکه موجب بی ثباتی می شود.

تجربه عینی ما این امر را ثابت کرده است.

بی ثباتی کنونی در منطقه که هزینه هنگفتی بر ملت ها و دولت های منطقه تحمیل کرده، ناشی از حضور بیگانه و اشغال مستقیم دو کشور در منطقه و اشغال نیابتی یک کشور دیگر از سوی رژیم آمریکا از طریق سازمان های تروریستی است، به همین دلیل رفتار کره در اعزام نیرو هم برای ما قابل توجیه نیست.

البته کره ای ها می گویند بحث اعزام نیرو به منطقه تنگه هرمز و خلیج فارس مطرح نیست، بلکه صرفا ماموریت یگان دریایی این کشور در خلیج عدن توسعه پیدا کرده است.

به هر حال هر کشوری چنین تصمیم حساسی می گیرد، نوعی از هزینه و ریسک را پذیرفته است.

  درباره عنوان خلیج فارس، اشاره شما درست است.

بیانیه وزارت دفاع این کشور با نادیده گرفتن همه واقعیات تاریخی و جغرافیایی، از نام مجعول برای خلیج فارس استفاده کرده بود که بلافاصله اعتراض کتبی انجام شد و سفیر این کشور در تهران هم برای ابلاغ اعتراض، به وزارت خارجه فراخوانده شد.

مردم ما از این موضوع احساس توهین و دهن کجی کردند.

حتی افکار عمومی در کره هم از کاربرد این واژه جعلی تعجب کرد.

ما معتقدیم این رفتارها نه تنها مغایر واقعیات است، بلکه هیچ سنخیتی با چند دهه روابط دوستانه دو کشور هم ندارد.